Ontwikkeling reservepositie

Onderstaande tabel geeft het verloop van de reserves in de periode 2024 tot en met 2029 weer. Startpunt is de stand per 1 januari 2024 zoals ook weergegeven in de Jaarrekening 2023 , aangevuld met de begrote stortingen en onttrekkingen volgens de Begroting 2024 . De stand per 1 januari 2025 wijzigt nog, omdat het boekjaar 2024 nog niet is afgerond. Aan het eind van het boekjaar, bij het opmaken van de Jaarrekening 2024, zijn de werkelijke reservemutaties bekend.

Toelichting ontwikkeling reservepositie

Algemeen
Het totaal van de reserves is per 1 januari 2025 € 635 miljoen en daalt de komende jaren. Meerjarig zal de reservestand verder afnemen door investeringen voor de Agenda Dordt 2030 en de bestedingen op grond van het Politiek Akkoord 2022-2026. Daarnaast daalt de reserve afschrijving door het dekken van kapitaallasten van investeringen die in het verleden met incidentele middelen zijn gefinancierd.

Per categorie zijn de toe- en afnamen op hoofdlijnen toegelicht. Een specificatie per reserve is terug te vinden in de bijlage Staat van reserves .

Algemene Reserve
De Algemene Reserve vormt samen met de Reserve Grondbedrijf en de post Onvoorzien het weerstandsvermogen van de stad. Dit vermogen dekt bestaande risico's af. De begrote mutaties voor 2025 en de twee begrotingsjaren daarna zijn het gevolg van besluiten uit de Perspectiefnota 2024 en 2025. Het betreft hier onder andere dekking van de eenmalige uitname in 2025 van het gemeentefonds. Daarnaast vindt er vanuit het in de Algemene Reserve gestorte rekeningresultaat 2023 een terugboeking plaats naar de reserve Ontheemden ter hoogte van € 11,9 miljoen en een bedrag van € 5.100.000 voor de dekking van de eenmalige uitname in 2025 van het gemeentefonds.

In de meerjarige stand van de Algemene Reserve zijn de begrotingssaldi niet meegenomen. Uiteindelijk worden rekeningresultaten van de komende jaren ook met de algemene reserve verrekend.

Algemene reserve grondbedrijf
De algemene reserve grondbedrijf is een risicoreserve voor het opvangen van de risico’s binnen de portefeuille van het Grondbedrijf en maakt tevens onderdeel uit van het weerstandsvermogen van de stad. De resultaten van afgesloten grondexploitaties en alle tussentijdse winst- en verliesnemingen lopen via deze reserve.

Overige bestemmingsreserves
De toevoegingen in 2025 hangen vooral samen met de reguliere toevoegingen aan de reserves Parkeren, Afval en de onderhoudsreserve Vastgoed. De onttrekkingen aan de reserves vanaf 2025 komen vooral door investeringen in de Agenda Dordt 2030 en bestedingen op grond van het Politiek Akkoord 2022-2026 (tot en met 2026). Hierbij geldt dat een deel van de uitgaven voor Agenda Dordt 2030 en het Politiek Akkoord 2022-2026 nog niet in de meerjarige stand van de reserves zijn verwerkt. Hierdoor gaan de bestemmingsreserves meerjarig nog dalen.

Bestemmingsreserve Strategische Investeringen
De strategische investeringsreserves dalen. Dit komt met name door investeringen in Dordt-West, de Westelijke Dordtse Oever, Sportparken, Onderwijshuisvesting en de Spoorzone/Spuiboulevard.

Bestemmingsreserve Op weg naar ombuigingen
Wij kiezen ervoor het beoogde resultaat van € 7 miljoen in boekjaar 2025 te storten in een bestemmingsreserve. Dit bedrag is tevens de bovengrens. We staan vanaf 2026 voor een aanzienlijke ombuigingsopgave. De definitieve besluitvorming over hoe deze ombuigingen worden ingevuld vindt plaats bij de Perspectiefnota 2026. Dit betekent dat de tijd kort is tussen het moment waarop vastligt waarop precies bezuinigd wordt en het daadwerkelijk effectueren van deze ombuigingen. Dit stelt ons voor diverse uitdagingen, die we willen oplossen door het instellen van deze reserve. Dit zijn:

1. Wij willen voorkomen dat we nu al keuzen moeten maken, die de ruimte om fundamentele keuzen te maken in het bezuinigingstraject verkleint. Als bijvoorbeeld een voorziening nu definitief dreigt te verdwijnen vanwege een financieel tekort, kunnen we volgend jaar niet meer afwegen of we de voorziening willen behouden.
2. Er is soms ruimte nodig om bezuinigingen door te kunnen voeren. Zo kan volgend jaar bijvoorbeeld besloten worden vanaf 2026 te korten op een bepaalde voorziening, maar kunnen juridische kaders voorschrijven dat de bezuiniging moet plaatsvinden in een afbouw van meerdere jaren. Dat betekent dat we in jaar één of twee niet het volledig te bezuinigen bedrag kunnen realiseren.
3. Bij een aantal bezuinigingen is het denkbaar of mogelijk dat inwoners, bedrijven of maatschappelijke organisaties de voorziening of taak zonder gemeentelijke inzet zullen voortzetten. Daarbij kan het nodig zijn dat wij de betreffende voorziening of taak nog één of twee jaar incidenteel financieren, met de uitdrukkelijke afspraak dat dit incidenteel is en er perspectief moet zijn op continuering.
4. Aflopende incidentele financiering van taken, die nog een incidentele impuls nodig hebben om op het gewenste niveau te komen.

Beklemde reserves
Drie reserves zijn als beklemde reserve aangemerkt: de reserve Onderwijshuisvesting, SI-Onderwijshuisvesting en de reserve Afschrijving. Deze reserves zijn afgezonderd op basis van de boekhoudvoorschriften (reserve Afschrijving) of omdat er een claim op de betreffende reserve (reserves Onderwijshuisvesting) ligt. De afname in 2025 komt door onttrekkingen uit de reserve afschrijving.