Leeswijzer programma's

Begrotingsprogramma structuur
In de nota Kiezen, Sturen en Verantwoorden 2022-2026 , vastgesteld op 5 juli 2022, zijn de zes begrotingsprogramma's benoemd waarmee deze raads- en collegeperiode wordt gewerkt. De begrotingsprogramma's zijn:
-  Bestuurlijk en Ondersteunend Dordrecht.
-  Levendig, Leefbaar en Veilig Dordrecht.
-  Groen, Duurzaam en Ruimtelijk Dordrecht.
-  Gezond, Sociaal en Zorgzaam Dordrecht.
-  Lerend en Ondernemend Dordrecht.
-  Bouwend en Bereikbaar Dordrecht.

De zes begrotingsprogramma's zijn vervolgens opgebouwd langs zogenaamde 'Wat/Welke-vragen', die te raadplegen zijn door op het begrotingsprogramma te klikken:

• Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen?
• Wat willen we bereiken?
• Wat zijn de doelstellingen (met activiteiten voor 2025)?
• Welke verbonden partijen dragen bij?
• Wat zijn de indicatoren?
• Wat mag het kosten?

Via de opbouw van deze 'Wat/Welke-vragen' wordt informatie gefilterd van een relatief abstract niveau, zoals de vraag welke belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen van invloed zijn op het programma, tot een concreet niveau (wat gaan we doen in 2025 en wat kost het?).

Indicatoren
Elk begrotingsprogramma kent een set indicatoren. De 'basis' komt voort uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), dit is een vaste set verplichte beleidsindicatoren gehanteerd door het Rijk om de vergelijkbaarheid tussen gemeenten te bevorderen. Deze basis BBV-indicatoren zijn standaard onderverdeeld naar 'taakvelden', er is in de begroting een koppeling gemaakt tussen de taakvelden en de begrotingsprogramma's, waardoor deze nu een logische link vormen. Een totaal overzicht van de BBV-indicatoren is terug te vinden in de bijlagen van deze Begroting.

Omdat de basis BBV-indicatoren voor elke gemeente gelijk zijn, hebben deze geen specifieke relatie met de Dordtse doelstellingen. Wel is een vergelijking opgenomen met het gemiddelde van de G40 gemeenten. Daarnaast zijn via de website www.waarstaatjegemeente.nl de BBV-indicatoren van Dordrecht per thema te vergelijken met een selectie naar keuze (onder andere landelijk, provinciaal niveau of regionaal niveau). 

Aanvullende indicatoren
Naast de indicatoren van het BBV, zijn voor elk begrotingsprogramma ook aanvullende indicatoren opgenomen. Deze aanvullende Dordtse indicatoren komen voort uit de in de nota Kiezen, Sturen en Verantwoorden 2022-2026 voorgenomen wens om de informatievoorziening aan de gemeenteraad verder te verbeteren. Vanaf het najaar van 2023 tot de zomer van 2024 is met de Auditcommissie een intensief traject doorlopen om deze wens te concretiseren. Daaruit heeft een werkgroep van leden van deze commissie samen met experts van het Onderzoekscentrum Drechtsteden (OCD) en de ambtelijke ondersteuning een verdiepende slag gemaakt op mogelijke aanvullende indicatoren. De kaders die voor deze aanvullende indicatoren zijn gemaakt hebben betrekking op:

• Het informatieniveau moet geschikt zijn voor de raad (niet tot op detailniveau, ook niet te abstract);
• Politiek onafhankelijk;
• Te gebruiken voor een langere periode (bijvoorbeeld 6 jaar);
• Een vergelijking van de data van de indicatoren te kunnen maken in de tijd, niet perse met andere gemeenten;
• De indicatoren waar mogelijk elk jaar te meten;
• Een beknopte set van indicatoren aan te houden (+/- 3 indicatoren per programma);
• Integreren in de begroting 2025 (nulmeting) en verder.

Binnen deze kaders heeft de werkgroep in juni 2024 een twintigtal aanvullende indicatoren voorgelegd aan de Auditcommissie, waarna opdracht is gegeven voor een directe nul-meting (eerste data voor de indicatoren) in de zomer van 2024. Het OCD heeft de nul-meting uitgevoerd, en de aanvullende indicatoren met data zijn in deze Begroting 2025 voor het eerst gepresenteerd. In het raadsbesluit voor de begroting is een beslispunt opgenomen ter vaststelling van het gebruik van de aanvullende indicatoren voor komende jaren.

Onderzoeksverantwoording Omnibus enquête van het OCD
Elf van de aanvullende indicatoren voor de Begroting 2025 zijn door het Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD) gemeten met behulp van een vragenlijstonderzoek (de omnibus) onder volwassen inwoners van de gemeente Dordrecht in augustus 2024. De indicatoren zijn ontleend aan verschillende monitoren van het OCD te weten de Monitor Communicatie en Bestuur, de Monitor Dordtse initiatieven, de Monitor Sociaal, het Onderzoek behoefte aan cultuur én de Veiligheidsmonitor. De doelgroep van de omnibus zijn volwassen inwoners uit Dordrecht. Om een representatief beeld te krijgen moet een aanzienlijk aantal respondenten deelnemen aan het onderzoek. Alleen dan is vast te stellen of verschillen in uitkomsten tussen bijvoorbeeld twee opeenvolgende jaren werkelijke verschillen zijn en niet op toeval berusten. We trokken een steekproef van 4.000 personen uit de basisregistratie personen (BRP). Daarnaast hebben wij de 2.219 leden van het bewonerspanel benaderd met de omnibus enquête. Het onderzoek is uitgevoerd via een online vragenlijst. Geselecteerde inwoners kregen per brief (steekproef populatie) of email (het bewonerspanel) het verzoek om aan het onderzoek deel te nemen en de vragenlijst op internet in te vullen. Indien gewenst konden zij een schriftelijke vragenlijst opvragen. Een kleine 2.000 (1.964) personen heeft de vragenlijst ingevuld. Het netto respons percentage is 32%. Het databestand is herwogen naar wijk en leeftijd. Nota bene: de wijkverschillen zijn klein en indicatief voor verschillen, maar zijn niet statistisch significant.

Wat mag het kosten?
Met het vaststellen van de begroting autoriseert de raad de totale lasten en de totale baten alsook de mutaties van reserves per programma (art. 4 van de financiële verordening). Daarmee is het college bevoegd te handelen om uitvoering te geven aan de opgenomen activiteiten. Binnen de lasten en baten van het programma afzonderlijk is het college bevoegd verschuivingen aan te brengen. Wijzigingen van de begroting die het totaal van lasten, het totaal van baten en/of de mutatie van reserves veranderen, worden aan de raad voorgelegd.

Om meer inzicht te geven in wat er in de programmabegroting is opgenomen, is aanvullend:

• inzicht gegeven in de kostensoorten waaruit de lasten bestaan.
• een specificatie opgenomen van de productramingen waaruit een programma is opgebouwd (waarbij één product slechts in één programma voorkomt).
• het totaal van het programma, uitgesplitst in lasten, baten en mutaties reserves (het autorisatie-niveau).
• in de bijlagen opgenomen een overzicht per taakveld per programma (wettelijk verplicht op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), waarbij één taakveld in meerdere programma's kan voorkomen).

Naast de programmabegroting autoriseert de raad de ramingen op de onderdelen algemene dekkingsmiddelen, overhead, vennootschapsbelasting en onvoorzien, die samen met de programmabegroting een sluitende begroting oplevert.